Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) önümüzdeki dönemde özellikle çalışma hayatı ve emeklilik sistemine yönelik yeni düzenlemeler gündeme gelecek. Ev hanımlarına emekli olma fırsatı verecek yeni düzenleme ile aynı zamanda SSK, Bağ-Kur prim eşitleme gerçekleştirilecek.
5 YIL ERKEN EMEKLİLİK
TBMM’de önümüzdeki dönemde yapılacak olan reformlardan birisini ev kadınların emekliliği oluştururken, diğerinde ise Bağ-Kur’lulara 5 yıl erken emeklilik imkanı sunulması olacak. Böylece çalışma imkanı bulamayan ev kadınları için emeklilik yolu açılırken, primi eksik Bağ-Kur’lular da yaş şartını tamamlayıp hemen emekli olabilme hakkın tanınacak.
SOSYAL GÜVENCE İMKANI
Aile Koruma Paketi kapsamında çalışma imkanı olmayan, ya da emeklilik için yeterli primi olmayan ev kadınlarını sosyal güvenceye kavuşturacak bir sistem devreye girecek. Bu sistemde kadınların prim ödemelerinin bir kısmını devlet karşılayacakken, prim ödemelerinin sonunda ev kadınları sosyal güvencenin yanında emeklilik hakkına da kavuşacak.
Ev kadınlarının ödeyecekleri isteğe bağlı prim ödemelerinin üçte biri devlet tarafından karşılanacak. Bu yıl için ödenecek rakam ve hesaplama şu şekilde olacak:
Aylık ödeme (2024) : 6.400,64 TL
Devlet desteği aylık: 2.133,55 TL
Yıllık devlet desteği: 25.602,56 TL
KOLAY EMEKLİLİK
Primleri ödenen ev kadınları şartlar tamamlandığında emeklilik hakkına kavuşmuş olacak. Burada Bağ-Kur kapsamında 5400 gün yeterli olacakken, daha önce çalışması ve primi bulunan kadınlar daha rahat emekli olabilecek. Kadınlar ve özellikle anneler için ayrıca yıpranma benzeri prim gün sayısı desteği ve yaş indirimi de söz konusu olacak.
Sosyal güvenceye kavuşturulacak ev kadınları ve anneler için yıpranma (Fiili Hizmet Zammı) benzeri bir uygulama hayata geçirilecek. Anneler ve ev kadınları ödedikleri prim sayısına göre her yıl ek prim günü kazanacak.
Örneğin 4 yıl prim ödeyen bir anne 5 yıl prim ödemiş gibi olacakken, yapılan prim desteği süresi kadar kısım emeklilik yaş şartından da düşülecek. Böylece anneler daha az prim ödeyerek daha genç yaşta emekli olabilecek.
BAĞKUR’LUYA 5 YIL KAZANÇ
8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur emeklilik şartları kadınlar için 7200 gün erkekler için ise 9.000 gün olarak uygulanıyor. Sonraki dönemde ise hem kadınlar hem erkekler için 9 bin gün olarak uygulanmaya başlandı. Getirilecek düzenleme ile 9 bin gün olan prim ödeme gün sayısı 1.800 gün (5 yıl) azaltılarak 7.200’e indirilecek.
Böylece 20008 sonrası SSK’lılarda olan 7.200 gün şartıyla eşitlenmiş olacak. Düzenleme ilk etapta basit usulde vergilendirilen esnaf odalarına kayıtlı küçük esnaf için geçerli sayılacak.
Böylece kuaför, terzi, bakkal, berber gibi küçük esnaf ve sanatkarlar için emeklilikte prim şartı 7.200 gün olarak uygulanacak. Yasal düzenleme sırasında bu kapsamın genişletilmesi de gündemde olan bir diğer konu. Bu gerçekleştiği takdirde tüm Bağ-Kur’lular yararlanabilecek.
EYT’LİLER DE YARARLANACAK
Düzenleme hayata geçtiğinde yaş şartını tamamlamış ancak henüz 9 bin gün prim dolduramamış 1 milyon kadar küçük esnaf 7.200 günü varsa hemen emekli olabilecek. Aynı şekilde EYT kapsamında olan küçük esnaf da yaşa bakılmadan 7.200 günü doldurmuşsa emeklilik hakkına kavuşmuş olacak.
Burada esnaf için 5 yıl erken emekli olma hakkı tanınacak. Böylece esnaf, 5 yıl daha prim ödeme zorunda kalmayacak.
MESAİ SAATLERİ DÜZENLEMESİ MASADA
Türkiye de son dönemde hem yeni çalışma modelleri hem de mesai saatleri üzerinde çalışmalar devam ediyor. Orta Vadeli Program’da da yer alan yeni çalışma modelleri ile daha verimli ve istihdam artırıcı yöntemler planlanıyor.
Türkiye de bu noktada 45 olan haftalık çalışma saati için 35 ya da 40 saate düşürmek için çalışması başlatıldı. Bu durumda haftalık tatil 3’e çıkabilir.
Uzaktan çalışma, esnek çalışma, kısa süreli çalışma gibi modeller önümüzdeki dönemde hayatımızda daha çok yer alacak gibi duruyor. Bu arada haftalık 45 saat olan yasal çalışma sürelerinin de düşürülmesi de gündemde. Burada da haftalık 35 ya da 40 saat gibi alternatifler üzerinde duruluyor.
